Göğüs ağrısı en sık kalp krizi ile bağlantılı olduğu için korkunç sonuçları olabilir. Kalp krizi olasılığı olsa da, göğüs ağrısının başka nedenleri de vardır. 2020 yılında Avrupa Kardiyoloji Derneği tarafından yapılan bir araştırmada, göğüs ağrısı ile acil servislerden gelen insanların % 20’sinden daha azının gerçek bir kalp sorunu olduğunu ortaya koymuş. Peki göğüs ağrısı nedir, en yaygın nedenleri nelerdir ve nasıl tedavi edilir?
Göğüs ağrısı yaşamı tehdit eden bir semptom olabileceğinden, onu ciddiye almanın önemli olduğuna dikkat etmemiz gerekir. Nedeni ne olursa olsun, nefes darlığı ve göğüste ağrı (diğer yaygın kalp krizi semptomlarıyla birlikte) yaşıyorsanız, derhal en yakın doktora başvurun ve talimatlarını izleyin veya acil servise gidin.
Göğüs ağrısı (anjina olarak da adlandırılır), göğüs kemiğinin altından klavikulaya kadar vücudun üst kısmının herhangi bir yerinde meydana gelen ağrıdır. Vücudun önünde, yanlarında veya arkasında göğüs ağrısı hissedilebilir. Acı keskin ve bıçak saplaması tarzda olabilir. Aynı zamanda hafif, yaygın bir ağrı (viseral ağrı) gibi hissedilebilir.
Göğüs ağrısı belirtileri çok yaygındır. Tüm yetişkinlerin yaklaşık % 20 ila 40’ı yaşamları boyunca herhangi bir dönemde göğüs ağrısı semptomları yaşayacaktır. Yetişkinlerin yaklaşık % 2’si göğüs ağrısı nedeniyle doktorlarını ziyaret eder ve tüm acil servis ziyaretlerinin % 10’u göğüs ağrısından kaynaklanır.
Belirtildiği gibi, en çok bilinen göğüs ağrısı, kalp krizi nedeniyle ortaya çıkar (bu da aslında en az yaygın olanıdır). Kalp krizine bağlı göğüs ağrısına genellikle aşağıdaki semptomlardan bazıları eşlik eder:
Göğüs ağrısının en zorlu kısımlarından biri, sebebinin her zaman net olmamasıdır. Göğüs ağrısının kardiyak nedenleri bir elektrokardiyogram (EKG) ve/veya farklı tetkikler ile teşhis edilebilir. EKG, kalpteki elektriksel aktiviteyi ölçer ve rahatsızlığın net bir resmini sunabilir.
Göğüs ağrısı veya rahatsızlığı semptomlarına yol açabilecek yaşamı tehdit etmeyen farklı durumlar vardır. Bu durumlar şunlar olabilir:
Kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları göğüs ağrısının en yaygın nedenidir. Kırık bir kaburga, gergin ve zedelenmiş kas ve hatta fibromiyalji gibi ağrı durumları önemli göğüs ağrısına yol açabilir.
Başka bir hastalık olan kostokondrit, kalp krizi semptomlarını taklit edebilir. Kostokondrit, göğüs kemiğinizi kaburgalara bağlayan bağ dokusundaki iltihaplanmadır. Bu meydana geldiğinde, her nefeste ağrı artar ve göğüste gerginliğe neden olur.
Sindirim sistemindeki rahatsızlıklar da göğüs ağrısına neden olabilir. Bu rahatsızlıklardan en yaygın olanı gastroözofageal reflü hastalığıdır.
Yiyecekleri ağızdan mideye ulaştıran kanal olan yemek borunuz, kasılmaya veya daralmaya başlarsa göğüs ağrısına neden olabilir. Gastroözofageal reflü hastalığında, mideden gelen asit yemek borusuna geri dönerek tahrişe ve ağrıya neden olur. Bazı insanlar bu durumu mide ekşimesi olarak adlandırır.
Özellikle yağlı bir yemekten sonra artan göğüs ağrısı yaşıyorsanız, bu safra kesesi taşlarıyla ilişkili olabilir. Son olarak, mide ülserleri veya gastrit (mide zarının tahrişi veya iltihabı) göğüs ağrısı semptomlarına da yol açabilir.
Kalp krizi kesinlikle göğüs ağrısına neden olan kalp rahatsızlıklarının en bilinenidir, ancak tek olasılık bu değildir. Aort diseksiyonu olan kişiler genellikle göğüs veya sırtın üst bölgesinde aniden ortaya çıkan çok şiddetli ağrı semptomlarını bildirirler. Aort diseksiyonu, kanı kalpten vücudun diğer bölgelerine taşıyan büyük kan damarı duvarındaki bir hasardır.
Ek olarak, perikarditli (kalbi çevreleyen lifli zarın iltihabı) kişiler genellikle göğüsün merkezinde ağrının olduğunu bildirirler.
Göğüs ağrısı söz konusu olduğunda zihnin vücut üzerindeki etkisine dikkat etmek de önemlidir. Travma sonrası stres bozukluğu ve panik dahil olmak üzere anksiyete bozukluklarından muzdarip kişiler, genellikle göğüs ağrısından da şikayetçi olurlar. Göğüs ağrısı tedavisi arayan kişilerin tahminen % 25’i aslında bir anksiyete veya panik atak geçiriyor.
Bu, ağrının hayali olduğu anlamına gelmez – diğer ağrı türleri kadar gerçektir. Ancak tedavide farklı bir yaklaşım gerektirdiği için, göğüs ağrısının altında yatan nedenin psikolojik olup olmadığını belirlemek önemlidir.
Akciğerlerdeki bazı rahatsızlıklar göğüs ağrısına neden olabilir. Göğüs ağrısı veya rahatsızlık semptomlarına yol açabilecek akciğerleri etkileyen birkaç durum vardır.
Pulmoner tromboemboli: Akciğerde bulunan bir kan pıhtısı, önemli ağrı semptomlarına yol açabilir.
Pnömotoraks: Nefes almak zorlaştıkça ağrıya (ve paniğe) neden olur
Plörezi: Biri akciğerin dış yüzünü diğeri ise göğüs duvarının iç yüzünü saran 2 akciğer zarı (plevra) arasında kalan potansiyel boşlukta sıvı birikmesidir ve göğüste keskin ağrıya neden olabilir.
Göğüs ağrısının en yaygın akciğer nedenlerinden biri pnömonidir(zatürre). Pnömoniye, akciğerlerdeki (alveoller) mikroskobik hava keselerinin iltihaplanması neden olur. Bu iltihaplanma genellikle akciğerdeki mantar, bakteri veya virüs enfeksiyonunun sonucudur. Pnömoniye bağlı göğüs ağrısı, solunduğunda veya öksürdüğünde genellikle daha keskin ve daha kötü olur.