Menü
Omurga kaynaklı boyun, sırt ve bel ağrıları, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen yıpratıcı bir durumdur. Bu ağrıların yaygın nedenlerinden biri, omurlarımız arasındaki yumuşak yastık benzeri disklerin hasar görmesi veya fıtıklaşmasıdır. Bu durum sinir kökünün sıkışmasına ve ağrıya yol açar. Halk arasında fıtık olarak bilinen bu durum tıbbi literatürde “intervertebral disk hernisi” olarak isimlendirilir. Geleneksel tedaviler genellikle ilaç, fizik tedavi veya ameliyatı içerir. Ancak, Pulsed Radyofrekans tedavisi olarak bilinen yenilikçi ve minik girişimsel bir yöntem, bu ağrıların tedavisindeki etkinliği nedeniyle son yıllarda popülerlik kazanmıştır.
Arka kök ganglionu (DRG – Dorsal Root Ganglion), omurilikte ağrı sinyallerinin iletilmesinden sorumlu bir duyusal sinir hücreleri kümesidir. Arka Kök Pulsed Radyofrekans tedavisi, ciltten bir radyofreakns iğnesinin sokulmasını ve görüntüleme teknikleri (floroskopi) kullanılarak arka kök ganglionuna yönlendirilmesini içerir. İğne yerine yerleştirildikten sonra, radyofrekans cihazı yardımıyla, ağrı sinyallerini engellemek için hedefe yönelik radyo dalgaları kullanılır.
İşlemden önce algoloji uzmanı ayrıntılı bir muayene yapacaktır. Bu muayene, hastanın tıbbi geçmişinin gözden geçirilmesini, ağrı semptomlarının değerlendirilmesini ve MR veya BT taramaları gibi herhangi bir tanısal görüntülemenin dikkatli bir şekilde incelenmesini içerir. Görüntüleme çalışmaları algoloji uzmanının fıtıklaşmış diskin ve etkilenen arka kök gangliyonunun (DRG) tam yerini ve şiddetini belirlemesine yardımcı olur. Bu değerlendirmeye dayanarak doktor, hastanın özel durumu için en etkili tedaviyi planlar.
İşlem günü hastaya günübirlik yatış yapılır ve bir hastane önlüğü giymesi istenir. Sıvılar ve gerekli ilaçlar için hastaya damar yolu (IV) açılır. İşlem odasına alındıktan sonra işlem masasına yüzüstü (pron) pozisyonda yatması istenecektir. Kanda oksijen değeri, kan basıncı ve kalp atış hızı gibi hayati belirtileri işlem boyunca takip edilecektir.
İşlem sırasında hastanın rahatını sağlamak ve endişesini en aza indirmek için sakinleştirici ilaçlar damar yolundan verilebilir. RF iğnesinin yerleştirileceği alanın etrafındaki cildi ve dokuları uyuşturmak için lokal anestezi algoloji uzmanı tarafından uygulanacaktır. İşlem sırasında uyarılar verileceği ve hastadan geribildirim alınması gerektiği için hastanın tamamen uyutulması tercih edilmez.
Algoloji uzmanı, gerçek zamanlı bir X-ışını yönlendirme sistemi olan floroskopi kullanarak, radyofrekans iğnesini,fıtığın etkilediği arka (dorsal) kök ganglionunun yakınındaki doğru yere dikkatlice yönlendirecektir. Floroskopi, omurga ve diğer kemik yapıların ayrıntılı görüntülenmesine olanak tanıyarak iğnenin düzgün bir şekilde yerleştirilmesini sağlar.
RF iğnesi yerine yerleştirildikten sonra, iğnenin dorsal kök ganglionuna yakınlığını doğrulamak için duyusal ve motor stimülasyon yapılır. Bunun için RF iğnesi radyofrekans cihazına bağlanır ve küçük elektriksel uyarılar verilir. Bu aşamada hastadan uyarılarla ilgili geribildirim alınır. Duyusal stimülasyon (uyarı) karıncalanma veya basınç hissi gibi duyumlar üreterek ağrı sinyali veren sinirlere yakınlığı doğrular. Motor stimülasyon, iğnenin doğru yerleştirildiğini gösteren bir kas seğirmesine neden olabilir.
İğnenin doğru şekilde konumlandırılmasından sonraki adım, pulsed radyofrekans uygulaması yoluyla üretilen enerjinin arka kök ganglionuna verilmesini içerir. Bu enerji özel bir makine (radyofrekans makinesi) tarafından üretilir ve iğne aracılığıyla hedeflenen dorsal (arka) kök ganglionuna atımlarla iletilir. İğne ucunda oluşan ısı 420C olarak ayarlanır ve bu da sinirlerin hasar görmesini engeller. Hasarlı (fıtıklaşmış) intervertebral diskin sebep olduğu ağrı sinyallerini iletilmesini bozarak ağrı kaynağı ile beyin arasındaki iletişimi etkili bir şekilde kesintiye uğratır ve bir süre sonra rahatlama sağlar.
İşlem tamamlandıktan sonra, akut bir komplikasyon veya yan etki olmadığından emin olmak için kısa bir süre boyunca gözlem alanında veya servis odasında hasta izlenecektir. Bu süreçte de hastanın kanda oksijen değerleri, kan basıncı ve kalp atım hızı takip edilecektir. Sedasyon (anestezi) aldıysa hastanın tam uyanması arzu edilir. Hastadan uzuvlarının hareket ettirmesi ve tedavi edilen bölgedeki ağrının hafiflediğini doğrulamak için geri bildirimde bulunması istenebilir.
Sağlık ekibi hastanın durumundan memnun kaldığında, işlem sonrası doktorun önerileriyle hasta taburcu edilecektir. Bu öneriler genel olarak normal yaşam faaliyetlerine devam etme, enjeksiyon bölgesindeki geçici rahatsızlıkları gidermeye yönelik tavsiyeleri, ağrı kesici ilaç kullanımını ve kontrol muayene randevularının planlamasını içerir.
Dorsal kök ganglion pulsed radyofrekans tedavisi genellikle güvenli olmakla birlikte, nadir de olsa bazı potansiyel komplikasyonları mevcuttur:
Herkes DRG Pulsed RF tedavisi için uygun bir aday değildir. Aşağıdaki durumlarda uygulanması önerilmeyebilir:
Sonuç olarak, arka kök ganglion pulsed radyofreakns tedavisi, geleneksel tedavilerin başarısız olduğu intervertebral disk hernisine bağlı ağrılar için yeni ve etkili bir tedavi seçeneğidir. Genel olarak güvenli olsa da, bu işlemin her hastanın özel durumu için uygun olup olmadığını belirlemek için mutlaka kalifiye bir ağrı (algoloji) uzmanına danışması çok önemlidir.